Ten zuiden van Waasmunster-Sombeke en Temse-Elversele werd, in uitvoering van het Sigmaplan, het Groot en Klein Broek al omringd door een nieuwe dijk met ontdubbelde paden. Op de dijken ligt een halfverhard pad voor wandelaars en trage fietsers en daarnaast een geasfalteerde weg voor de snelle fietsers. Het zuidwestelijk deel van het Groot Broek is het afzonderlijk omdijkte Meulendijkbroek dat gelegen is naast een vroegere spoorwegbedding. Sinds 2018 zorgt De Vlaamse Waterweg daar in nauwe samenwerking met de natuurvereniging vzw Durme voor het overgangsbeheer via een gecontroleerd opengezette sluis. Op het ritme van de getijden vormde zich hier een waterpartij met dagelijks licht wisselend peil, opvallende rietveldjes en zich langzaam vormende zandbanken. Volledig passend voor dergelijk open biotoop heeft De Vlaamse Waterweg hier al eerder populieren en struiken verwijderd en twee afsluithekkens geplaatst, om verstorende betreding te voorkomen.
Lepelaars in het kleurrijke waterlandschap
Daardoor werd het hier een paradijs voor de watervogels, dat nu terecht "Het Sombeekse Zwin" wordt genoemd. Tijdens de voorbije maanden noteerden natuurliefhebbers hier opvallende maximum aantallen watervogels, onder meer 116 bergeenden, 142 krakeenden, 108 wintertalingen, 36 kuifeenden, 12 kemphanen,, 26 tureluurs, 11 bosruiters, 35 groenpootruiters, 10 zwarte ruiters en 25 kluten. Daarnaast ook bijzonder zeldzame watervogels zoals de zomertaling, steltkluut, purperreiger, kleine en grote zilverreiger, woudaap en kwak. Maar de grootste verrassing brachten de lepelaars. Dit zijn witte reigers met een opvallende brede platte lepelvormige snavel. In het meest rustig gelegen rietveldje bouwden ze een broedkolonie met tien nesten. In deze periode zijn de pas uitgevlogen jongen mooi te zien vanaf de plek waar vzw Durme een gratis te gebruiken vaste kijker plaatste, op het eind van de vroegere spoorwegdijk. Het Sombeekse Zwin werd zo de derde broedplaats met meerdere koppels lepelaars in Vlaanderen. De andere liggen in een natuurzone van de Waaslandhaven en in de Blankaart nabij Diksmuide. Het totaal aantal broedparen in Vlaanderen werd de laatste jaren geschat op slechts 23-40.
Elke Lokerse wandelaar, fietser of natuurliefhebber is bekend met het bezoekerscentrum Molsbroek: genieten van een drankje met zicht op het prachtige moeras, rondstruinen in de omliggende natuurtuin of tot rust komen op het brugje over de poel. Maar dit alles is aan vernieuwing toe. Daarom plant vzw Durme het komende jaar een grondige make-over van de tuinomgeving rond het bezoekerscentrum.
Inspiratie opdoen
Vzw Durme wil de tuinomgeving (her)inrichten als mini-natuurgebied. De bedoeling is dat je er de natuur van heel dichtbij kan beleven, er inspiratie kan opdoen voor in je eigen tuin, er boeiende natuurweetjes terugvindt en plekjes vindt om te verstillen of net om op avontuur te gaan. Kortom, het wordt een groene ontmoetingsplek voor jong en oud.
Geef je idee
Samen met onze partner Regionaal Landschap Schelde-Durme én jullie tekenen we deze zomer de ontwerpplannen uit. Je leest het goed, ook jij zal hierover kunnen meedenken. Wat vind jij onmisbaar in onze natuurtuin? Wat moet er zeker blijven? Wat kan beter? Kom van 15 juni tem 31 juli naar het bezoekerscentrum Molsbroek en laat er je beste ideeën achter. Of vul de online enquête in!
In het najaar houdt vzw Durme een grote actie om samen met jullie de plannen te realiseren. Nieuwsgierig? Neem alvast een kijkje op het Streekfonds Oost-Vlaanderen via onze actiepagina.
Tot gauw?
Met het mooie lenteweer trekken heel wat wandelaars de natuur in, vaak in het gezelschap van hun hond. Zo ook in de reservaten van natuurvereniging vzw Durme. Honden zijn er, samen met hun baasje, welkom op de paden, én aan de leiband. Van begin mei tot begin juni wil vzw Durme deze regel graag extra in de kijker zetten. Want honden aanlijnen is niet alleen belangrijk voor de natuur (zeker in het broedseizoen), ook voor je eigen hond of andere bezoekers is een aangelijnde hond een goed idee. In 5 reservaten verspreid in het Waas- en Scheldeland worden ludieke infoborden met informerende flyers geplaatst. Bovendien zullen wandelaars die hun hond correct aanlijnen beloond worden met een geschenk van sponsor Maxi Zoo. Op deze manier hoopt de natuurvereniging bezoekers met honden te motiveren de hond aan de lijn te houden.
Jij als mooie border collie, midden in onze natuur. Deze leuke foto kan je vanaf vandaag maken in de Scheldebroeken (Berlare), De Fondatie van Boudelo (Sinaai), De Linie (Eksaarde), de Buylaers (Lokeren) en Reservaatzone Donkmeer (Berlare). Vzw Durme, beheerder van de gebieden, plaatste er een gloednieuw infobord dat bezoekers moet wijzen op het belang van het aanlijnen van je hond. Je vindt er folders met meer uitleg, én gehoorzame baasjes en hondjes worden beloond met hondenkoekjes of een bon van MaxiZoo. Zo wil vzw Durme zijn nieuwe voorjaarsactie aftrappen. Want zo’n 20% van de huishoudens in Vlaanderen heeft minstens één hond. Voor ieders veiligheid koos de wetgever voor een verplichte aanlijning buitenshuis, dus ook in natuurgebieden. 3 redenen geven aan waarom het zo belangrijk is je hond aan de lijn te houden in de natuur. Vzw Durme zet ze graag even op een rijtje.
Eind mei vorig jaar maakte Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) haar bosuitbreidingsplan bekend. Dat plan moet zorgen voor 4.000 hectare extra bos tegen 2024 en treft ook de voorbereidingen voor de realisatie van 10.000 hectare extra bos tegen 2030. Om die doelstellingen te behalen, trekt de minister heel wat extra middelen uit en zal ze hiervoor samenwerken met de Vlaamse, provinciale en gemeentelijke overheden evenals met private partners en natuurverenigingen. Ook vzw Durme is lid van die bosalliantie en zal hier haar steentje bijdragen om samen met de andere natuurverenigingen 750 ha bos nieuw bos aan te planten.
De schreeuw om meer bos in Vlaanderen is er al lang, maar decennia lang viel die in dovemansoren. In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV uit 1997) werd reeds een visie uitgewerkt om in Vlaanderen 10.000 hectare nieuw bosgebied te creëren. De eerste concrete stap om invulling te geven aan deze visie lijkt nu genomen en dat lijkt niets te vroeg. De veelzijdigheid aan functies van onze bossen is namelijk enorm: zo zorgen ze o.a. voor een grotere biodiversiteit en een betere leefomgeving, nemen ze koolstof uit de lucht op en zorgen ze voor verkoeling in en rond steden. Het huidige tempo van amper 100 hectare nieuw bos per jaar in Vlaanderen wordt dus zeer sterk opgedreven. Een ambitieus plan waar vzw Durme met plezier aan wil, kan en zal meewerken, temeer omdat veel mensen de waarde van groen in de nabije omgeving hebben herontdekt.
Bezoekerscentrum Molsbroek in Lokeren vormt samen met bezoekerscentrum Donkmeer de spil van onze werking. De tentoonstellingsruimte, het terras en de omliggende natuurtuin aan het prachtige moeras trekken jaarlijks duizenden bezoekers. Maar het is aan vernieuwing toe. We plannen de komende 2 jaar dan ook een volledige make-over van zowel de buiten- als de binnen ruimte.
Momenteel werken we hard (achter de schermen) om het project op de rails te krijgen. We steken de koppen samen met heel wat partners zoals Stad Lokeren, Regionaal Landschap Schelde Durme, Odisee Hogeschool, WWF Vlaanderen en Streekfonds Oost-Vlaanderen. Denk je dat ook jij (met jouw expertise, jouw bedrijf of jouw vernieuwende ideeën) een bijdrage kan leveren aan ons project? Laat dan zeker iets weten aan
Wij hebben er alvast superveel zin in!