Door het eeuwenlang indijken, aanleggen van polders en rechttrekken van de Schelde, steeg het waterpeil geleidelijk. Ook de zeespiegel begint sneller te stijgen door de klimaatverandering. Met enkele grote overstromingen tot gevolg.
Na de overstromingen in 1976 werd het Sigmaplan uitgewerkt door de Vlaamse Overheid. Dit plan wil naast veiligheid voor de mens ook zorgen voor nieuwe natuur, recreatie en lokale economie. De Schelde krijgt terug meer ruimte om te stromen, en we zien op het terrein (ook al zijn de werken nog volop aan de gang) al de eerste prachtige resultaten. De Schelde is een bovendien vogelrichtlijngebied binnen het Natura-2000-netwerk. Dit wil zeggen dat de overheid wel verplicht was aandacht te schenken aan natuurelementen.
Het Sigmaplan voorziet Gecontroleerde OverstromingsGebieden (=GOG’s) en Gecontroleerde Gereduceerde Getijdengebieden (=GGG’s). Paardeweide-oost is een GOG. Hier vind je meer info.
Bij de GOG’s krijgt de rivier opnieuw meer ruimte om te stromen (=rivierwinning). En meer ruimte voor de rivier betekent ook meer kansen voor de natuur. Telkens er ernstig overstromingsgevaar dreigt, stroomt het gebied over. Dit in groot contrast met GGG's. Bij een GGG getijdengebied vloeit het water van de Schelde dagelijks in en terug uit het gebied. De stroom van het dagelijks getij creeërt ‘getijdennatuur’ met slikken en schorren die zeer rijk zijn aan voedsel voor vogels.
Zoals je kan zien is de dijk aan je linkerkant is lager. Bij de uitloopsluis loopt de dijk even omhoog en nadien terug lager tot aan het einde van de Paardeweide. Dit noemt men de overloopdijk. Bij springtij en hevig stormweer met een noord-westenwind ontstaat er een stormvloed. Het water kan over de dijk stromen in dit opvanggebied. Dit gebeurt 1 à 2 maal per jaar, meestal in de winter. Als het waterpeil van de Schelde daalt, kan het water via de uitloopsluis opnieuw afvloeien.
Aan de achterkant van het overstromingsgebied werd een hoge ringdijk gebouwd op 8 meter (Sigma-hoogte) zodat het water niet meer voor overstroming van de achtergelegen gebieden kan zorgen.
Op deze figuur zie je verschillende overstromings- en getijdengebieden in Berlare en omgeving. Zoals je zie op het kaartje zal Paardeweide-oost wellicht slechts 1 keer per jaar overstromen.
Hieronder zie je een foto van de Paardeweide ter hoogte van de vistrap (halte 4) na de inwerkingtreding van het overstromingsgebied.
(foto: Daan Stemgee)