In de kranten De Standaard en Het Nieuwsblad verscheen op 21 februari een artikel “Vzw Durme verkiest vleermuizen boven verlicht fietspad”. De duiding die we over ons standpunt gaven, is echter niet volledig opgenomen in het artikel, en de titel is ook een beetje tendentieus.
Binnenkort gaat de Stad Lokeren het wegdek vernieuwen van het fiets- en wandelpad tussen Lokeren centrum en Eksaarde. Een goede zaak! Het plaatsen van verlichting - wat bepaalde fietsers graag zouden zien komen – zit niet in de planning. Mede op basis van het standpunt van het Agentschap voor Natuur en Bos, en uit een algemeen beleidsoverleg dat we met vzw Durme vorige week nog hadden met schepen Filip Liebaut, hebben we goede hoop dat dergelijke verlichting er nooit zal komen en dat er zal gekozen worden voor een alternatief. Lees hieronder ons volledig standpunt.
Andere oplossingen
Net zoals Natuurpunt Waasland - kern Lokeren, blijft vzw Durme (afd. Lokeren) sterk gekant tegen het plaatsen van verlichting langs het fiets- en wandelpad over de oude spoorwegbedding tussen Lokeren en Eksaarde. Wanneer fietspad verlichting geplaatst zou worden in de natuurgebieden zoals de Buylaers, Moervaartmeersen of Daknamse Meersen, maar ook langs belangrijke natuurverbindingen (o.a. heel het traject van het betreffende fiets- en wandelpad), betekent dit een ernstige aantasting van de natuurwaarden, inclusief de belevingswaarde voor de mens. Het hele traject vanaf de Daknamse meersen tot Eksaarde is trouwens ook erkend natuurreservaat (deel thv. Daknamse meersen in beheer door Natuurpunt, noordelijk deel in beheer door vzw Durme). Volgens het Natuurdecreet is het niet mogelijk (behoudens ontheffing) om daarin constructies zoals lichten aan te brengen. Als alternatief stellen we vanuit de natuurverenigingen al jaren voor om de zichtbaarheid op het fiets- en wandelpad desnoods te verbeteren met andere oplossingen zoals duurzame reflecterende verf.
We horen vaak het argument van verlichting voor de veiligheid, maar verlichting geeft de fietser en wandelaar net een vals gevoel van veiligheid. Verschillende studies tonen dit aan. Cijfers van de politie van Lokeren bevestigen wat reeds algemeen gekend is: verlichting trekt juist ongewenst gedrag en vandalisme aan.
Lichtvervuiling
De lichtvervuiling in Vlaanderen is bij de hoogste van Europa. In plaats van nieuwe verlichting, moet juist het probleem van lichtvervuiling en lichthinder verder worden aangepakt. Wetenschappelijke studies tonen ook aan dat lichthinder bij mens en dier belangrijke effecten kan veroorzaken. Bij dieren gaat het om effecten op o.m. het gedrag, de voortplanting, de gezondheid, het leefgebied en natuurverbindingen. De effecten zijn niet alleen vastgesteld bij zoogdieren zoals vleermuizen, maar ook bij vogels, amfibieën, nachtvlinders, enz. Duisternis ’s nachts hoort bij de natuur, we moeten daar als mens respect voor hebben.
Algemeen kunnen we stellen dat binnen de reeds sterk verlichte woonkernen de niet noodzakelijke verlichting moet beperkt worden. In de rand en buiten de woonkernen zou verlichting zoveel mogelijk moeten vermeden worden, zeker door natuurgebied. Dit geldt ook voor aangepaste verlichting zoals de zogenaamde slimme verlichting en het gebruik van andere kleuren zoals rood en amber die voor sommige soorten mogelijk minder effecten veroorzaken. Aangepaste verlichting kan enkel overwogen worden als verlichting echt noodzakelijk is. We steunen ons hiervoor op internationale aanbevelingen van experten.