Dit verhaal gaat over ooievaars in Lokeren, soms smalend ‘onze neerhofkiekens’ genoemd. Deze prachtige vogels hebben hun plaats zelf in Lokeren gezocht en ze verdienen die bijnaam niet. Maar ondertussen is het wel een ‘running joke’ geworden waar niet afkeer maar liefde van uitstraalt. Het is een ernom fascinerend jaar geworden. Conservator Christophe brengt je graag een overzicht.
"Ik start dan maar met ons nest in de Buylaers. Klepper Arthur (ons gekende mannetje) was tijdens de winter regelmatig te spotten in de Buylaers, het is geen trekkende vogel. Vrij vroeg begon hij aan nestbouw wachtend op zijn vrouwtje Klepper Mila. Toen Klepper Mila toe kwam was ze vergezeld van zeven andere ooievaars, waaronder mannetjes.
Twee weken lang is er hevig gevochten. Onze Arthur liet zich van zijn gekende kant zien en vocht vurig om zijn nest te beschermen. Tijdens dit gebeuren probeerde Mila meermaals op het nest te landen, maar Arthur was in zo een vechtmodus dat hij haar ook wegduwde. Mila heeft dit twee weken volgehouden en toen was ze plots weg."
"Dat Arthur een ‘rokkenjager’ is weten we al lang. Dus een dag later, toen de rivaliserende mannetjes weg waren, zat hij plots met een nieuw vrouwtje op het nest. Deze is niet geringd en we hebben dus geen gegevens van deze vogel. Het was dus afwachten of ze vruchtbaar was.
Het leek mij als observator raar dat de gevechten gestopt waren, er klopte iets niet.
Tijdens het observeren van onze nestpaal hoorde ik plots geklepper vanuit het Verloren Bos, en dit kwam niet van één vogel, het waren er minstens twee. Dus op zoek en ik vind een koppel op een afgeknapte populier, samen wat te keuvelen. Ik gaf er weinig aandacht aan, ‘ach leuk maar ze gaan wel verder trekken…’. Maar de nieuwsgierigheid nam de bovenhand en een uurtje later was ik terug in het park. Tot mijn verbazing zag ik de ooievaars bezig met nestbouw. Een ooievaarsnest in het midden van een bos op een veel te smalle populier? Dat kan niet!
Maar de vogels gaven me ongelijk. Ze maakten een mooi nest, met vallen en opstaan (het nest stortte in na een paar dagen), maar ze bleven moedig verder bouwen. Zou dit echt kunnen lukken?
Dan komt er plots een bericht: ‘dode ooievaar ter hoogte van De Kop in Lokeren...’
Uiteraard er onmiddellijk naartoe. Wat ik daar vond was niet leuk. De dode vogel had meerdere open botbreuken en had nul kansen om te overleven, zelfs al waren we er snel bij. Uit sporen kan ik veronderstellen dat ze met haar snavel tegen de spoorweg kabels is gevlogen.
Het bleek het geringde vrouwtje te zijn die een 100% natuurlijk nest had gemaakt in het Verloren bos. Onmiddellijk werd het nest gecontroleerd en er bleken niet minder dan vier eieren op te liggen. Och, wat jammer! Er werd direct contact opgenomen met de beste ooievaarskenners in België, oa Kris Struyf (Zwin), maar het werd duidelijk dat we in dit geval niets konden doen. Met ladder, hoogtewerker of brandweerwagen konden we er niet aan. Er is beslist om natuur natuur te laten zijn. Dit met het verwachte gevolg dat de eieren geroofd zijn door predatoren. Maar ook zoals verwacht koppelde het mannetje opnieuw met een vrouwtje, maar het was te laat om een nieuw broedsel te starten.
Het nest is op dit moment het belangrijkste, het mannetje weet dat hij er succes heeft en ik verwacht hem volgend jaar terug. Het feit dat er een ooievaarskoppel een 100% natuurlijk nest maakt verteld ons veel over de toestand van onze beheerde natuur.
Ondertussen waren er drie eieren in het nest van de Buylaers, deze zijn uitgekomen en de jongen groeiden allen goed op, alles leek goed te lopen. Bij de collega's van Natuurpunt in Daknam zijn ook alle vier eieren uitgekomen. Bij het ringen aldaar bleken er nog slechts twee jongen in het nest te zitten. In De Buylaers was er toen al enkele dagen ongerustheid. We zagen steeds minder activiteit op het nest. Bij controle bleken er twee jongen dood onder het nest te liggen, één jong reeds totaal opgegeten en het karkas lag er nog. Het tweede jong lag er nog vrij vers maar het lijk was de volgende dag verdwenen. Ondertussen zat het laatste jong nog op het nest.
De oorzaak waarom de twee jongen gestorven zijn is onduidelijk. Dit kan natuurlijke oorzaken hebben of er kan een roofdier zijn. We zetten komende jaren in op meer monitoring en zullen ook een beschermplaat monteren op de paal die roofdieren vanop de grond niet kunnen overbruggen. Onze ringgroep zorgde ervoor dat het resterende jong toch geringd werd.
Op moment van dit schrijven doen onze ooievaars het goed, de ouders brengen eten en water, ze wisselen goed af en ons jong is volop vliegoefeningen aan het uitvoeren. Het is nu voor vrijwilligers goed kijken en rapporteren, zo kunnen we het blijven volgen."
Wil je graag betrokken worden bij het veld en observatiewerk? Stuur dan zeker een mail naar:
- Christophe Hillaert